Çorum hakkında herşey Çorum şehir tanıtımı

ÇORUM
GENEL BİLGİLER
Yüzölçümü: 12.820 km²
Nüfus: 609.863 (1990)
İl Trafik No: 19

Karadeniz Bölgesinin İç Anadolu’ya açılan kapısı olan Çorum İli , Anadolu kültür mozaiği içerisinde eşsiz bir konuma sahiptir.
Günümüzden
7 bin yıl öncesine ait kültürel verilere rastlanan Çorum’da, ilk
organize devleti kuran Hititlerin ilk başkenti Hattuşa bulunmaktadır.
Hattuşa
Anadolu’nun kalbinde, UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesine
alınmış ülkemizdeki 9 değerden biridir. Hitit uygarlığı en az Mısır
Uygarlığı kadar eski ve zengin bir uygarlıktır. Hititlerle Mısırlılar
arasında yapılan Kadeş Antlaşması metin tabletleri Boğazköy’de
bulunmuştur.
Hititlerin
diğer önemli kült (dini) merkezlerinden sayılan, arkeolojide Arinna
olarak bilinen Alacahöyük Ören Yeri; 13 Kral Mezarı , Hatti Tunç Güneş
Kursu ve Sfenksli Kapıları ile görülmeye değer tarihi bir yerdir. Ulu
Önder Büyük ******’ün bizzat direktifleriyle ilk milli kazılarımızın
başlangıç noktası olması ile de önem arzeder.
Ortaköy
İlçesindeki Şapinuva ören yeri de büyük bir Hitit kenti olup, hala
sürmekte olan kazı çalışmalarında bol miktarda yazılı belge ortaya
çıkarılmıştır.
Ayrıca,
1990 yılında başlatılan ve kongre dili Türkçe olan "Hititoloji
Kongresi" her üç yılda bir düzenlenmekte olup, 6 yılda bir de Çorum’da
gerçekleştirilmektedir. Bu kongreye dünyanın bir çok yerinden bilim
adamı katılmaktadır.
Hitit
uygarlığının yanısıra, her biri sanat şaheseri olan Selçuklu ve Osmanlı
Dönemine ait; cami, köprü ve kalelerle süslü Çorum, yayları ve İncesu
Kanyonu gibi doğal güzellikleri ile de görülmeye değer bir yerdir.
Meşhur leblebisi, Osmancık ve Kargı’da üretilen kaliteli pirinçleri dünyaca tanınmaktadır.

NASIL GİDİLİR?
Karayolu: Çorum İç ve Güneydoğu Anadolu’yu Karadeniz Bölgesine bağlayan devlet karayolu üzerinde yer alır.
Çorum’a
Marmara Bölgesinden gelecekler için İstanbul- Samsun Karayolunu
kullanmak daha avantajlıdır. Diğer alternatif yollar ise;
-Çorum-Amasya-Taşova-Erbaa-Niksar-Erzincan-Erzurum-Kars
-Çorum-Amasya-Tokat-Sivas-Malatya-Elazığ-Diyarbakır
-Çorum-Yozgat-Kapadokya-Adana-Hatay-Mersin
Otogar kent merkezinde bulunmaktadır.
Otogar Tel : (+90-364 ) 213 66 70
Hattuşaş Otobüs İşletmesi : (+90-364 ) 224 44 24
Çorum Özler Otobüs İşletmesi : (+90-364) 213 80 56
Lider Turizm Otobüs İşletmesi : (+90-364) 225 07 75
Hitit Tur Otobüs İşletmesi : (+90-364) 213 34 02
Metro Otobüs İşletmesi : (+90-364) 224 28 40
Havayolu: Çorum'da havaalanı bulunmamakta olup, En yakın havaalanı Samsun (176 km) ve Ankara (242 km)'da bulunmaktadır.

İLÇELER
Çorum (merkez), Alaca, Bayat, Boğazkale, Dodurga, İskilip, Kargı,
Laçin, Mecitözü, Oğuzlar, Ortaköy, Osmancık, Sungurlu, Uğurludağ.
Alaca: İl merkezine uzaklığı 50km’dir. Yozgat-Çorum, Sungurlu-Tokat karayollarının kesiştiği yerde bulunmaktadır.
Alaca’da
turizme açık en önemli tarihi yerler Eskiyapar ve Mahmudiye köyündeki
tarihi kalıntılar ile Hitit Dönemi eserleriyle dolu olan Alacahöyük,
Kalınkaya ve Pazarlı ören yerleridir. Gerdekkaya mezarı ile Koçhisar
Mağarası da turistlerin uğrak yerlerindendir. İlçe merkezinde 1763
yılında Ömer Osman Paşa tarafından yaptırılan Eski Cami ile 1893
yılında Ardahan Göçmeni Şeyh Efendi tarafından ahşap olarak yaptırılan
Yeni Cami ve Hüseyin Gazi Türbesi de tarihi değeri olan yapılardır.
Boğazkale:
İl merkezine uzaklığı 83 km’dir. İlçede bulunan BOĞAZKÖY, UNESCO
tarafından Dünya kültür mirası olan ülkemizdeki 9 yerden birisidir.
Ayrıca; Yazılıkaya Açık hava mabedi ilin önemli bir turistik
yerlerindendir.
Kargı:
İl merkezine uzaklığı 113 km’dir. Osmancık –Tosya yolu üzerinde
Kızılırmak Vadisinde şirin bir ilçedir. Kargı’da tarihi eserler
arasında IV.Murad’ın hanımı Mihrihatun adına Karaseki Köyünde
yaptırılan Mihrihatun Cami ve hamamı, Oğuz köyünde Selçuklulardan kalma
cami, Hacıhamza Kalesi ve Hanı en önemlileridir.
Kargı'nın
yaylaları en önemli turistik mekanlardır. Abdullah yaylasında her türlü
alt yapı mevcut olup, konaklama problemi bulunmamaktadır. Sözkonusu
yöre; Kargı Yaylası, Eğinönü Yaylası, Aksu, Göl, Örencik, Karaboyu,
Gökçedoğan Yaylaları ile yayla turizmine oldukça elverişli bir yerdir.
Laçin: Laçin, Çorum –Osmancık karayolu üzerindedir. Anıtsal Kaya Mezarı, Laçin Köşk Evi Mesire Yeri çekim alanlarıdır.
Mecitözü: Çorum-Amasya
karayolu üzerindedir. Çorum’a uzaklığı 37 km’dir. İlçede turizme hizmet
edebilecek en önemli tarihi yapı Elvan Çelebi Cami(1352) Tekke ve
Türbesi ile yanındaki hamamıdır.Beke (Figani)kaplıcaları da iç turizme
hizmet vermektedir.
Ortaköy:
İl merkezinin güneydoğusunda, Mecitözü ilçesinin güneyinde yer alır. İl
merkezine uzaklığı 53 km’dir. Ortaköy ilçesinde Hititlerin önemli
ticaret merkezlerinden olan Şapinuva'da kazı çalışmaları devam
etmektedir. Ayrıca; İlçeye bağlı İncesu köyündeki İncesu kanyonu ve
Aşdavul kasabasındaki Damlataş mağarası görülmeye değer yerlerdendir.
İncesu köyüne yakın Çekerek ırmağı kıyısında, İncesu Kanyonunun
içerisinde kayalara oyulmuş Kybela Kaya Kabartması önemli tarihi
yapılardandır.
Osmancık:
İl merkezine 56 km uzaklıktadır. Çorum-Kargı ile Samsun-İstanbul
yollarının kavşak noktasındadır. Çorum'un en eski ilçelerinden biridir.
Osmanlı döneminde tarihi ipek yolu üzerinde bulunan Osmancık'ta
Koyunbaba Köprüsü ve Türbesi, Osmancık Kalesi, Koca Mehmet Paşa Camii
(imaret camii) Baltacı Mehmet Paşa Çeşmesi görülmeye değer yelerdir.
Ayrıca ; Başpınar ve Karaca Yaylaları, yayla turizmi açısında oldukça
elverişli doğal güzelliklerdir.

GEZİLECEK YERLER
Müzeler
Çorum Müzesi
Adres: Gülabibey Mah. Müze Sok. - Çorum
Tel: (364) 213 15 68
Faks: (364) 224 30 25
İl
merkezinde Endüstri Meslek Lisesi yanında yer almaktadır. Hicri 1332
yılına tarihlenen bina, yapıldığı bugünden bu yana hastane ve okul
olarak kullanılmıştır. 1989 yılından itibaren Çorum Müzesi olarak
kullanılmak üzere restorasyonuna başlanmış ve halen restore işlemi
devam etmektedir. Müzede Geç Kalkolotik (M.Ö. 4500) dönemden itibaren
kronolojik olarak Eski Tunç Çağı, Asur Ticaret Kolonileri Çağı, Eski
Hitit, Hitit İmparatorluk, Firig, Helenistik, Roma ve Bizans Dönemi
eserlerinin sergileneceği arkeolojik salon ile Çorum yöresine ait
Etnoğrafik eserlerin sergileneceği Etnoğrafik salonu açma çalışmaları
devam etmektedir.
Alacahöyük Müzesi
Adres: Alaca İlçesi, Alacahöyük Köyü
Tel: (0364) 224 30 25
Alaca
İlçesi, Alacahöyük beldesinde yer almaktadır. Çorum Müze Müdürlüğüne
bağlı olarak hizmet veren müzede ; Alacahöyük kazılarında elde edilen
Kalkolotik, Eski Tunç Çağı, Hitit ve Frig Dönemine ait eserler ile
yöreden derlenen Etnoğrafik eserler sergilenmektedir.Çorum'a 45 km.
uzaklıktadır. Alacahöyük'te ilk yerel müze 1940 yılında teşhire
açılmış, 1982 yılında ise yeni binasına taşınmıştır. İki katlı olan
müzenin üst katında Hamit Zübeyr Koşay ve Remzi Oğuz Arık salonları
bulunmaktadır. Kazı başkanlarının isimlerinin verildiği bu salonlarda
Alacahöyük ve Pazarlı kazısında elde edilen eserler sergilenmektedir.
Giriş
salonunda ilk kazı malzemeleri, Kalkolitik Döneme ait el yapımı
seramikler ile Eski Tunç Çağına ait 13 kral mezarının buluntu anını
gösteren fotoğraflar ve pişmiş toprak eserler sergilenmektedir.
İkinci
salonda yer alan büyük duvar vitrinlerinde ; Hitit Dönemine ait pişmiş
toprak , gaga ağızlı testiler, tabaklar, çanaklar, mangal ve maltızlar
ile matara biçimli kaplar, orta vitrinlerde ise Eski Tunç ve Hitit
dönemlerine ait bronz iğneler, kemik süs eşyaları, kalıplar, hayvan
figürleri ve iki adet çivi yazılı tablet teşhir edilmektedir. Ayrıca
aynı salonda Frig Dönemine ait tek vitrinde , Pazarlı eserleri arasında
pişmiş toprak kabartmalı duvar levhaları, üzeri boyalı kaplar ve keklik
biçimli riton yer almaktadır.
Mahmut
Akok Salonu olarak adlandırılan ve etnografik eserlerin sergilendiği
alt katta ise, yöreye ait halı ve kilimler, ahşap tarım aletleri,
dokuma tezgâhı ile Osmanlı Dönemine ait delici, kesici ve ateşli
silahlar teşhir edilmektedir.
Boğazköy Müzesi
Boğazkale
Tel : (0364) 213 15 68
Faks : (0364) 224 30 25
Çorum’a
84 km. uzaklıktaki Boğazkale ilçesinde yer almaktadır. Çorum Müze
Müdürlüğüne bağlı olarak hizmet veren müzede Boğazköy-Hattuşa
kazılarında açığa çıkartılan eserler ile çevreden elde edilen eserler
sergilenmektedir.
12 Eylül
1966 yılında açılan Müze, Boğazköy (Hattuşaş) kazılarında açığa çıkan
ve çevreden müzeye gelen eserlerin depo ve sergilemesinin yapıldığı
mahalli bir müze konumdadır.
Hitit
Dönemine ait eserlerin ağırlıklı olduğu müzede ; Kalkolitik, Eski Tunç,
Hitit, Frig, Roma ve Bizans dönemlerine ait eserler de sergilenmektedir.

Örenyerleri
Alacahöyük Örenyeri
Çorum’un
45 km güneyinde, Alaca İlçesinin 17 km kuzeybatısında yer almakta olup,
Boğazköy’e 34, Ankara’ya ise 210 km uzaklıktaki Alacahöyük Köyü
yerleşim alanı içerisindedir. Höyük, bilim alemine ilk kez 1835 yılında
W.C.HAMİLTON tarafından tanıtılmış olup, bu yıllardan itibaren Orta
Anadolu’yu ziyaret eden bilginlerin uğrak yeri olmuştur.
Eski
Tunç ve Hitit Çağında çok önemli bir kült ve sanat merkezi olan
Alacahöyük’te 4 uygarlık çağı bulunmaktadır. Geç Kalkolotik çağını Eski
Tunç, Hitit, Frig, Roma ve Bizans dönemleri takip eder. Örenyerinde
Hitit İmparatorluk dönemine ait Sfenksli Kapı, şehrin batısındaki
Poternli Kapı ve mimari eserler ile Hatti uygarlığının aydınlanmasına
çok katkıları olan Alacahöyük Eski Tunç Çağı haneden mezarları ile
yerel müzesi, Boğazköy ve Yazılıkaya’yı ziyaret edenler için aynı gün
gezilebilecek önemli bir örenyeridir.
Hitit
İmparatorluk dönemine tarihlenen kalker temel üzerine andezit bloklarla
inşa edilmiş iki kule arasında yer alan Sfenksli Kapı’nın genişliği 10
metredir. O, bir yolla bağlandığı büyük mabedin anıtsal geçididir. Dış
girişin iki yanındaki büyük söğe bloklarının dış yüzleri Sfenks
protomları ile süslüdür. Kulelerin dış ve iç yüzlerinde yer alan
kabartmalar Fırtına Tanrısı onuruna kutlanan bir kült festivalini
yansıtmaktadır.
Alacahöyük
kazıları , Orta Anadolu’nun kuzey bölgesinin kesintisiz stratiğrafisini
veren tek merkez olması ve özellikle 13 kral mezarı ile eski Tunç
dönemine, monimental mimari kalıntılarıyla Hitit dönemine ışık tutması
açısından dünya arkeoloji literatüründe önemli bir yere sahiptir.

Boğazköy Örenyeri
Boğazköy
( Hattuşa ) Örenyeri , Çorum ilinin 82 km güneybatısında yer almakta
olup, Ankara’ya uzaklığı ise 208 km’dir. Hitit devletinin eski çekirdek
bölgesinin merkezinde bulunan Boğazköy ( Hattusa ) örenyeri Budaközü
Çayı vadisinin güney ucunda , ovadan 300 m. Yükseklikteki sayısız kaya
kütleleri ve dağ yamaçlarının bölünmesiyle çevrili olarak kuzey ve
batıda derin yamaçlarla sınırlandırılmıştır. Şehir kuzeye doğru açık
olup, kuzey kısmı dışında diğer kısımları surla çevrilidir. Arkeolojik
kazılarda gün ışığına çıkarılarak restore edilen ve artık bir açık hava
müzesi niteliğinde ziyaret edilebilen kalıntılar, Boğazköy Tarihi Milli
Parkı’nın da odak noktasını oluşturmaktadır. Hattuşa 1986 yılında,
UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesine alınmıştır. Ayrıca
burada bulunan çivi yazılı tablet arşivleri de 2001 yılından itibaren
UNESCO’nun “Dünya Belleği Listesinde” yer almaktadır.
Hattuşa’nın
keşfi 1834 yılında Fransız mimar Charles Texier tarafından gezilmiş ve
dünyaya tanıtılmıştır. Bu buluş aslında yalnızca Hattuşa’nın keşfi
değil , tamamen unutulmuş olan Hititlerin keşfi olarak da
tanımlanabilir. 1893-94’de Ernest Chantre’nin birkaç sondaj yapmasına
ve ilk çivi yazılı tabletleri yayınlamasına kadarki dönemde pek çok
bilim adamı ve gezgin Hattuşa’yı ziyaret eder. Muze-i Humayun müdürü
Osman HAmdi Bey, 1906’da müzesi adına Makridi’nin sorumluluğunda
Boğazköy kazılarını başlatmış, zamanın çivi yazısı uzmanı Assiriyolog
Hugo Winckler’i de kazı heyetine alarak , burasının Hitit Başkenti
Hattuşa olduğunu tespit etmişlerdir. 1931-1939 yılları arasında ve
2.Dünya savaşı nedeniyle verilen aradan sonra 1952’de yeniden
başlatılan kazılar kesintisiz olarak Alman Arkeoloji Enstitüsü
tarafından sürdürülmektedir.
Antik
Kapadokya bölgesinin kuzey sınırına yakın bir yerde bulunan ve
arkeolojik kazılarla gün ışığına çıkartılıp restore edilen ve açık hava
müzesi niteliğindeki ziyaret edilebilen Hititlerin başkenti
Hattuşa-Boğazköy’deki kalıntılar, Boğazköy Tarihi Milli Park’ın
temelini oluşturmaktadır. Yüz yıldır sürdürülen kazı ve araştırmalar
Hattuşa-Boğazköy çevresindeki en erken yerleşmenin Kalkolotik çağda
(M.Ö. 6000) olduğunu ortaya koymuştur. Eski Tunç Çağı’nda da sürekli
yerleşmenin görüldüğü Hattuşa’da bu dönemi Asur Ticaret Koloni devri
izler. Yazılı belgelere göre M.Ö. 2. binin başlarında Kuşar’lı Anitta
Hattuşa Kralı Pijusti’yi yenip şehri tahrip eder ve şehri lanetler.
Anitta’nın lanetine rağmen şehir M.Ö. 1600/1650 yıllarında Hitit Kralı
1. Hattuşili tarafından başkent olarak seçilir. Hititlerin M.Ö.1200’de
şehri çeşitli nedenlerle terk etmesiyle burada Erken Demir Çağı
(Karanlık Çağ) başlar. Bu dönemi M.Ö. 9.yüzyılda Frig Çağı daha sonra
Helenistik, Galat ve Roma/Bizans çağları takip eder.
Boğazkale Yazılıkaya
Boğazkale,
Hattuşa'nın 1.5 km. kuzeydoğusunda yer almaktadır. Hattuşa’nın en büyük
ve etkileyici olan kutsal mekanı, şehrin biraz dışında yer alan, yüksek
kayalar arasına saklanmış Yazılıkaya tapınağıdır. Özellikle
ilkbahardaki yeni yıl kutlamalarında kullanıldığı sanılan bu Açıkhava
tapınağında, ülkenin önemli Tanrı ve tanrıçaları alay halinde kayalara
kabartma olarak işlenmiştir.
Yazılıkaya
Açıkhava tapınağında tabii kayalığa yapılmış olan, A odası olarak
adlandırılan büyük galeri ile, B odası olarak adlandırılan küçük galeri
yer almaktadır. Büyük galeri’nin ( A Odası ) batı duvarı Tanrı
kabartmalarıyla, doğu duvarı ise tanrıça kabartmalarıyla bezelidir.
Ayrı bir girişi bulunan Küçük Galeriyi ( B Odası ) girişin iki yanında
bulunan aslan başlı , insan gövdeli cinler korumaktadır. B odasının
batı duvarında sağa doğru ilerleyen 12 tanrı, doğu duvarında ise Kılıç
Tanrısı ile Tanrı Şarruma ve himayesindeki Kral IV.Tudhalia yer
almaktadır.
Ortaköy Şapinuva
Çorum’un
53 km güneydoğusunda yer alan Ortaköy ilçesinin , 3 km güneyindedir.
Ortaköy Hitit şehri ,Yeşilırmak Nehrinin üzerinde bulunduğu ve
Kelkit’ten başlayan Koyulhisar-Reşadiye-Niksar üzerinden Amasya’ya
doğru gelişen vadinin hemen sonunda yer almaktadır.Şehir derince bir
vadinin kuzey yamaçlarındaki bir plato üzerine kurulmuştur.
1990
yılında Prof. Dr.Aygül Süel ve Dr.Mustafa Süel başkanlığında kazı
çalışmaları başlatılmıştır.1994 yılında Ortaköy’ün Hitit Çağı’ndaki
adının Şapinuwa olduğu tesbit edilmiştir. Bu önemli Hitit şehri Hitit
Devleti’nin başkentlerinden biridir.
Yapılan
çalışmalarda monumental yapılar günışığına çıkarılmıştır.Bu binalarda
şu ana kadar sayıları dört bini aşan Hitit çivi yazılı tablet arşivleri
ele geçirilmiştir. Bunların çoğunu Hititçe metinler oluşturur. İçerik
olarak birbirleriyle ilişkileri, paleografileri ve buluntu durumlarına
göre, Ortaköy –Şapinuva tabletlerinin büyük bir kısmının aynı döneme
ait oldukları, Boğazköy ve Maşat Höyük belgeleri ile olan ilişkileri
nedeniyle de bu tabletlerin Orta Hitit döneminin sonlarına tarihlendiği
açıklanmıştır.
Eskiyapar Örenyeri
Alaca
ilçesinin 5 Km Batısında,Alaca-Sungurlu yolu üzerindeki
höyük,Boğazköy’ün 25 Km Kuzeydoğusunda, Alacahöyük’ün ise 20 Km
Güneydoğusunda yer almaktadır. Yapılan çalışmalar sonucunda Höyükte
kesintisiz bir iskanın varlığı tespit edilmiş olup,Höyükte eski
Tunç,Hitit,Frig,Roma ve iki safhalı Helenistik döneme rastlanmıştır.
Höyükün
Kuzeydoğu ve Batı kesimlerinde Hitit İmparatorluk çağı şehir surunun
temelleri bulunmuş,dikdörtgen planlı,avluları taş döşeli binalar
Boğazköy ve Alacahöyükteki binalardan farksız olarak ,Hitit üslubunda
inşaa edilmişlerdir.Höyükün Güneydoğu kesiminde geniş bir alana yayılan
eski Hitit dönemi mahallesinin yanmış evlerinden çok sayıda toprak
eserler elde edilmiştir.Yine bu alanlarda bulunan kabartmalı kült
vazoları burasının dini bir merkez olduğu görüşünü
kuvvetlendirmiştir.Höyükte Hitit tabakaları altında yer alan eski Tunç
çağı tabakalarında yapılan çalışmalarda ,bir evin tabanı altında altın
ve gümüş objelerden oluşan bir defineye rastlanılmıştır.Gümüş
vazolar,Suriye şişesi,gümüş merasim baltası ,değişik tiplerde altın
iğne,boncuk,küpe ve bileziklerden oluşan define,bir taraftan
Alacahöyük,Kültepe,diğer taraftan Truva ,Poliochni ve Kuzey
Suriye-Mezopotamya buluntularıyla benzer olup bu buluntular Ankara
Medeniyetler Müzesinde sergilenmektedir.
Yörüklü (Hüseyindede Tepesi)
İlimiz
Sungurlu ilçesi,Yörüklü kasabası Hüseyindede tepesi olarak adlandırılan
mevkiide bulunmaktadır.Yapılan çalışmalar sonucunda Eski Hitit dönemine
ait iki ayrı kabartmalı vazo parçalarına yine aynı döneme ait olan tek
mekanlı bir odada rastlanmıştır.Elde edilen parçaların restorasyon
çalışmaları sonucunda birisinin inandık vazosu tipinde olduğu,diğerinin
ise daha küçük ve boyun üzerinde tek filiz halinde Hitit dini
törenlerini anlatan bir tasvir bantının olduğu tespit edilmiştir.Bu
tasvir bantı üzerindeki en önemli sahneyi ise boğa üzerinde takla atan
bir akrobat oluşturmaktadır.İnandık vazosu tipinde olan ve üzerinde 4
tasvir bantı olan büyük vazonun ağız kenarında küçük bir tekne ve
başları içe bakan dört boğa başı yer almaktadır.Tasvir bantlarında
konular yine Hitit dini törenlerini anlatmaktadır.Bu kabartmalı
vazoların yanı sıra yapılan çalışmalarda Eski Hitit dönemine ait olan
(formlarını daha önceden bilinen) Matara biçimli kap ve yuvarlak ağızlı
yüksek boyunlu testiler de elde edilmiştir. 1998 yılındaki çalışmalarda
ise teraslama tekniğinde yapıldığı ortaya çıkan Eski Hitit Dönemine ait
mimari takip edilmiş olup, ileri ki dönemlerde kazı çalışmalarına devam
edilecektir.
Laçin Kapılıkaya Anıtsal Kaya Mezarı
Çorum’un
yaklaşık 27 km. kuzeyinde, Kırkdilim mevkiinde oldukça sarp, kayalık ve
akarsu tarafından yarılmış derin vadilerin oluşturduğu engebeli arazi
üzerinde, kuzeye doğru uzanan bir kaya blokunun burun kısmının
kuzey-batı köşesinde yer almaktadır.
Komutan
İKEZİOS’a ait hellenistik dönem kaya mezarı olup, M.Ö. II.yüzyıla
tarihlenmektedir. Çay seviyesinden 65 m. Yükseklikteki kaya mezarının
yamuk biçimli bir podyum zemini vardır.Bu podyumdan 8 basamaklı
merdivenle ikinci platformda, oradan da 12 basamaklı merdivenle mezar
önündeki podyuma geçilmektedir.
Mezar
odasının kapısı üzerinde “İKEZİOS”yazısı okunmaktadır. Mezar odası
kareplanlı olup , girişin sağ ve solunda niş şeklinde oyulmuş ölü
şekilleri vardır.
İskilip Kaya Mezarı
İskilip
merkezinde bulunan Osmanlı dönemine ait 100 m yükseklikteki tabi bir
kaya üzerine inşa edilmiş, kalenin güney ve güneydoğu eteğinde Roma
dönemine ait kaya mezarları bulunmaktadır. Güneydoğusunda bulunan kaya
mezarının iki sütunlu dikdörtgen bir girişi vardır.Yuvarlak sütun
gövdeleri yukarı doğru inmektedir. Başlıklarda bulunan bilezikler
üzerinde oturmuş birer aslan bulunmaktadır. Sütun başlıkları üzerindeki
üçgen alınlık içerisinde ise yatar durumda karşılıklı kanatlı iki aslan
figürü bulunmaktadır. Kabartmalardan birinin elinde kılıç, diğerinin
elinde kadeh mevcuttur. Mezar odası içerisinde iki adet ölü sekisi
bulunmaktadır.

Kuleler ve Kaleler
Saat Kulesi:
l894 yılında Çorum’lu Beşiktaş Muhafızı Yedi Sekiz Hasan Paşa
tarafından yaptırılmış olup, yüksekliği 27.5 m.dir. İlimizin tarihi bir
simgesidir.
Çorum Kalesi:
Selçuklu mimari özelliği taşıyan Çorum Kalesinde halen iskan mevcuttur.
Şehrin güneyinde yüksek bir tepe üzerinde kurulmuştur. Kare planlı
olup, 80x80 ebatındadır. Yüksekliği 7.35 m. Duvarların genişliği 2.40
metredir. Kalenin kapısı kuzeyde olup, 2.70x3.30 m. Ölçüsündedir.
Kalenin içerisinde büyük bir mescit bulunmaktadır. Kalenin kitabesi
olmadığı için kesin yapım tarihi bilinmemektedir. Danişmend veya
Selçuklu Dönemine tarihlenen kalede düzgün kesme taş, moloz taş, Roma
ve Bizans dönemine ait devşirme taşlar kullanılmıştır.
İskilip Kalesi:
Yüz metre yükseklikte, üç tarafı kayalık üzerine inşaa edilmiştir.
Güneye bakan bir kapısı, kale içinde sol tarafta bir zindan odası
vardır. Dört tarafında burçlar bulunmaktadır.
Osmancık Kalesi:
Yüksek bir tepe üzerine kurulmuş olan kalenin surlarının uzunluğu 250
m. Yüksekliği 30 m.dir İlk defa kimler tarafından yapıldığı kesin
olarak bilinmemekle birlikte Roma Devrinde yapılmış olduğu
sanılmaktadır. Kaleden Kızılırmağa gizli yollar mevcuttur. Kale duvarı
örgülerinde Horasan harcı kullanılmıştır. Kale içinde kayalar oyularak
yapılmış bir hamam harabesi mevcuttur. Kalenin ön kısmında bir kitabe,
gözlemci yeri, kapısı ve burçlardan kalıntılar bulunmaktadır.

Sungurlu Saat Kulesi:
l892 yılında kaymakam Edip Bey tarafından yaptırılmıştır. İnşaat
malzemesi olarak kesme taş kullanılan saat kulesi, kaide ve saç örgü
kısmı dahil sekiz kısımdır. Saat çelik halat ve 50 kğ.lık kovalar
vasıtasıyla çalışmaktadır.

Camiler ve Türbeler
Ulu Cami:
Selçuklu sultanı Alaattin zamanında azatlı kölesi Hayrettin tarafından
yaptırıldığı sanılmaktadır. II. Beyazıt zamanındaki depremde harap
olduğu için onarılan camii, IV. Murat zamanında Sultan Muradi Rabi
Camii olarak adlandırılmıştır. Camiinin M.1306 tarihli minberindeki H.
707 tarihli kitabe camiinin de bu dönemde yaptırıldığını
düşündürmektedir.
Hıdırlık Cami:
Hz. Muhammed’in yakın arkadaşlarından ve onun sancaktarı Süheyb-i
Rumi’ye saygı nişanesi olarak eski caminin yerine 2. Abdülhamit
zamanında Yedi Sekiz Hasan Paşa’nın isteği üzerine H. 1307 yılında inşa
edilmiştir.
Şeyh Muhittin Yavsi Camii:
İskilip ilçesinde bulunan cami İslam alimlerinden Ebussuud Efendi’nin
babası Şeyh Yavsi tarafından yaptırılmıştır.Tek kubbeli olarak yapılan
caminin içerisinde ; daha sonra Ebussuud tarafından yaptırılan
babasının türbesi vardır. Ayrıca , cami önünde Şeyh Yavsi’nin diktiği
söylenen ulu bir karaağaç bulunmaktadır. Son yıllarda onarım gören
caminin aslına zarar verilmemiştir.
Evlik Köyü Cami ve Türbesi:
İskilip ilçesine bağlı evlik Köyü'nde bulunmaktadır. Camii ve türbede
Fatih'in hocası Aksemsettin'in oğlu (Nurum Hûda) ve aile efratlarının
mezarları bulunmakta olup, camii ve türbenin yapımında ahşap malzeme
kullanılmıştır.
Kulaksız Camii: H.1230 (1830) yılında yaptırılan caminin kitabesi yoktur. 1803 yılında onarım görmüştür.
Elvançelebi Camii ve Türbesi:
Mecitözü İlçesi, Elvançelebi beldesinde yer almaktadır. Orjinalde
zaviye olduğu düşünülmektedir. Yapının cami kısmındaki kitabede H.681
(M.1282-83), türbe üzerindeki kitabede ise H.707 (M.1307) tarihleri
bulunmaktadır.

Hamamlar
Paşa Hamamı:
1487 yılında Tabettin İbrahim Paşa Bin Hacı Bey tarafından
yaptırılmıştır.Osmanlı dönemi eserlerinden olup, halen çalışmaktadır.
Güpür Hamamı: Merkez
de Ulu camii karsısında bulunan hamam 1436 yılında yapılmıştır. Osmanlı
dönemi mimari özelliğini taşır. Şu anda bakım çalışmaları devam
etmektedir.
Ali Paşa Hamamı (Yeni Hamam):
Saat kulesi yanında olup, bu hamam ilin en büyük hamamıdır. Erzurum
beyler beyi olan Ali Paşa tarafından 1573 yılında yaptırılmıştır.

Hanlar ve Köprüler
Veli Paşa Hanı:
Plan ve mimari açısından Osmanlı Çağı hanlarına örnek teşkil eden han
1000 m2 lik bir alan kaplar. Ahşap han iki katlı olup, yalnızca ön
cepheye bakan köşk bölümü üç katlıdır.
Menzil Hanı:
Hacıhamza Kasabasında olup, eski tarihi yol üzerindedir. Dikdörtgenli
plan olup, kemerler üzerine oturtulmuştur. Beşik tonoz örgülüdür.
Camisi ve hamamı ile bir Osmanlı Külliyesi olan yapının günümüze bazı
kısımları ulaşabilmiştir.
Osmancık Koyunbaba Köprüsü:
Osmancık ilçesindeki köprü , Osmanlı Sultanı ll. Beyazıt zamanında 1489
(H.889) yılında inşasına başlanıp , 1491 (H.895) yılında
tamamlanmıştır. 250 m. Uzunluğunda 7.5 m. Genişliğinde olup, 15
gözlüdür. Köprünün kuzey kısmında ve kalenin dibindeki kayalıkta
kitabesi mevcuttur.
Köprü,
sayıları çok az klasik Türk sanatı eserlerindendir. Kızılırmak
üzerinden yaklaşık 500 yılından beri sanat abidesi olarak durmakta ve
bugün de hizmet vermektedir.
Tarihi Çorum Evleri
Çorum’un
eski evleri Türk toplumunun geleneksel yapısı ile
bütünleşmiştir.Sözkonusu evlere; Çorum’un Çepni, Karakeçili, Devane
gibi eski mahalleleri ile İskilip, Sungurlu ve Kargı’da
rastlanılmaktadır.

Korunan Alanlar
Boğazköy Alacahöyük Milli Parkı
Çorum - Alacahöyük Tarihi Milli Parkı
Yeri: İç Anadolu Bölgesinde , Çorum ili Sungurlu ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır.
Ulaşım:
Milli Park alanına,Sungurlu-Çorum karayolu ile ulaşım sağlanmakta olup
saha Sungurlu'ya 26 km.,Yozgat'a 29 km., Ankara'ya 208 km.mesafededir.
Özelliği:
Milli Parkın ana kaynak değeri, tarih ve arkeolojidir. Anadolu'nun en
önemli medeniyetlerinden biri olan Hitit uygarlığının merkezi Boğazköy
(Hattusas)'ün kalıntılarını içerisine alan Milli Parkta başlıca yapılar
surlar,surlardaki kapılar ve tünel, Büyükkaledeki saray arşiv binası ve
mabetlerdir.
Boğazköy'ün
2 km. kuzeydoğusunda Hitit başşehrinin dışında bulunan Yazılıkaya
Açıkhava mabedine, Sungurlu'dan Boğazkale'ye gelirken köye girmeden
sola sapılan bir yol ile ulaşılır. Anadolu'da bilinen ilk Panteon olan
Yazılıkaya'da Hitit'lerin kralı, kraliçe,tanrı ve tanrıçaları
rölyefleri yer almıştır.
Saha,
doğal değer açısından; insan eliyle Anadolu Platosunun flora ve faunaya
yapılan tahribatı göstermesi sebebiyle örnek bir görünüm sunar. Orman
örtüsünün yerini antropojen step araziye bırakması sonucu fauna
değişmiştir. Genel olarak saha, çiftlik ve otlama için kullanılan hemen
hemen ağaçsız bir step görüntüsü kazanmıştır.
Görülebilecek
Yerler: Hitit Uygarlığının merkezi Boğazköy (Hattusas)'ün kalıntıları,
surlar, kapılar ve tünel, Büyükkale'deki saray arşivi binası ve
mabetleri ile Anadolu'da bilinen ilk Panteon olan Yazılıkaya'daki
Hitit'lerin kralı,kraliçe,tanrı ve tanrıça röliefleri Milli Park
alanında ziyaretçilerin görmesi gerekli yerlerdir.
Mevcut
Hizmetler ve Konaklama: Milli Parkın yoğun ziyaretçi dönemi Mayıs-Ekim
ayları arasıdır. Konaklama ihtiyacı Boğazkale köyünden karşılanabilir.
Çatak Tabiat Parkı
Çorum - Çatak Tabiat Parkı
Yeri: Orta Karadeniz Bölgesinde Çorum ili Merkez (Laçin) ilçesi sınırları içerisindedir.
Ulaşım: Tabiat Parkına Çorum-Laçin karayolu ile ulaşılır. Çorum'a takriben 17-20 km. uzaklıktadır.
Özelliği:
Doğal yapısı manzara zenginlikleri ve özelliklerine sahip bulunması
nedeniyle sahanın 387.5 hektarlık bölümü 1984 yılında ayrılmıştır.
Sahada
hakim ağaç türü karaçamdır. Az miktarda sarıçam görülmektedir. Tilki,
tavşan, kurt, ötücü kuşlar ve keklik faunayı oluşturur.
Mevcut
Hizmetler ve Konaklama: Tabiat Parkının ziyaretçi dönemi Mayıs-Ekim
ayları arasındadır. Ziyaretçiler piknik imkanlarından
yararlanabilirler.
Tabiat
Parkında geceleme(Orman Bakanlığı Milli Parklar-Av Yaban Hayatı Genel
Müdürlüğü'ne ait bir bina olmakla birlikte)ve yiyecek hizmetlerini park
ziyaretçileri kendi olanakları ile karşılamaları gerekir.

Mesire Yerleri
Kırkdilim Mesire Yeri: Osmancık yolu üzerinde bulunan bu mesire yerinin Çorum’a uzaklığı 25 Km.’ dir.
Sıklık Mesire Yeri: Çorum- Samsun karayolu üzerinde günübirlik gidilen İlimiz merkezine yakın bir mesire yeridir.
Bahabey Çamlığı:
İlimiz Devlet Hastanesi bitişiğinde bulunan mesire yeri ağaçlandırılmış
olup, halkın piknik yaptığı ve eğlendiği mesire yeridir.
Sağmaca Suyu:
Merkez İlçe Kuşsaray köyü sınırları içerisinde Çorum Sağmaca içme
suyunun temin edildiği kaynaktır. Ayrıca özel bir firma tarafından
kurulmuş alabalık üretim tesisi mevcuttur.
İskilip Elmabeli:
İskilip’e 13 km. uzaklıkta İskilip-Tosya karayolu üzerindedir.
Altyapısı Orman İşletmesince büyük ölçüde tamamlanmış ve bünyesinde
oyun sahaları bulunan mesire yeri ; yöre halkının günü birlik piknik,
eğlence sportif ihtiyaçlarına cevap vermektedir
Laçin Köşk Evi Mesire Yeri:
Laçin ilçemizde bulunan mesire yeri yüksek bir alanda olup, bütün
vadiyi görme imkanı mevcuttur. Çam ağaçlarıyla kaplı ormanlık bir alana
sahip olan mesire yeri halkın yaz aylarında piknik amaçlı gittiği
yerdir.

Kaplıcalar
Hamamlıçay Köy Kaplıcası:
Merkeze 12 Km. uzaklıkta Hamamlıçay Köyündedir. Bayanlara ve erkeklere
ayrı ayrı yüzme havuzu mevcuttur. 10 adet özel kabin vardır. Suyu 42
derece sıcaklıkta olup; Romatizmal hastalıkları, cilt hastalıkları ve
böbrek taşlarının düşürülmesine iyi gelmektedir.
Figani Beke Kaplıcası:
İlçenin 16 km. doğusunda, Mecitözü ilçesinin Figani köyü yakınındaki
Beke kaplıcasının vücut ısısındaki suyu oldukça boldur. Su küçük bir
havuzdan kaynayıp oradan büyük havuza aktarılmaktadır.
Bu
kaplıcanın, idrar sökücü etkisiyle vücuttaki metabolizma artıklarının
idrar yoluyla atılmasında ve asit ortamında oluşan taşların
düşürülmesinde faydalı olduğu bilinmektedir.

Yaylalar
Kargı Yaylası (Eğinönü):
Kargı ilçesinin kuzeyindeki yüksek dağlık bölgede yer alan yayla
Çorum’a 140 km, Kargı’ya 26 Km uzaklıktadır. Bu bölgede birbirine
bağlantılı ; Eğinönü, Aksu, Karandu, Göl, Örencik, Karaboya, Gökçedoğan
yaylaları mevcuttur. Bu yaylalarda, yöresel yayla mimarisine uygun
yayla evleri geleneği halen devam etmektedir. Üzerlerinde sonradan
yapılan Aksu ve Gökçedoğan göletlerinde yetiştirilen alabalıkları,
yöreye özgü bitki örtüsü ve bol su kaynakları ile bir doğa harikası
görünümündedir.
Abdullah Yaylası:
Kargı ilçesinde ve ilin en yüksek dağı olan Köse Dağı (2050) üzerinde
yer almaktadır. Çorum’a uzaklığı 114 km, ilçe merkezine 26 km’dir.
İstanbul’u Samsun’a bağlayan ve Osmancık İlçemizden geçen karayoluna 12
km mesafededir.
Temiz ve
bol suyu bozulmamış doğası yanında, sarıçam, karaçam gibi diğer kendine
özgü bitki örtüsü ile görülüp konaklamaya değer yaylalardandır.
Bünyesinde 22 yataklı konaklama ünitesi , 120 kişilik restorant ve 1000
kişilik piknik alanı bulunmaktadır.
Bayat Kunduzlu ve Kuşcaçimeni Yaylaları:
Çorum İli Bayat İlçesi sınırları içerisinde ve ilçenin kuzeyinde dağlık
Karatepe mevkiinde yer almaktadır. İl Merkezine 100 km. İlçe Merkezine
25 km. uzaklıktadır. Yöre halkı yayla geleneğini bu yaylalarda
sürdürmektedir. Özellikle Kuşcaçimeni yaylasında yaz aylarında kamp
amaçlı çadırlar kurulmaktadır. Zengin bitki örtüsü ile kaplı olan
yaylalarda sarıçam, karaçam ve köknar ağaçları dikkati çekmektedir. Bol
su kaynakları ve bozulmamış doğa yapısı ile yayla turizmine elverişli
alanların başında gelir.
Ulaşım özel araçların yanı sıra; yaz aylarında haftasonları Belediye otobüsleri ile sağlanmaktadır.
İskilip Yaylaları:
İskilip İlçesinin kuzeyin, sarıçam, karaçam, köknar, meşe gibi yöreye
özgü bitki örtüsü ile kaplı yüksek dağ silsilesi üzerinde birbiri ile
irtibatlı birçok yayla yer almaktadır.
Bunlardan
İskilip-Tosya karayolu üzerinde bulunan Elmabeli-Beşoluk ve Çiçekli
yaylaları, aynı güzergahın 8.inci km.’sinden sola 17 km. gidildiğinde
Demirbükü ve Yalak yaylaları piknik ve mesire alanlarından iç turizmde
yoğun şekilde yararlanılmaktadır.
Elmabeli yaylası:
Yaylanın alt yapısı büyük ölçüde tamamlanmış alt katı restaurant, üst
katı otel olarak kullanılan bir bina ile futbol ve voleybol oyun
sahaları mevcuttur. Ulaşım özel araçların yanı sıra; İskilip-Tosya
arasında çalışan ticari minibüsler, yaz aylarında Cumartesi ve Pazar
günleri Belediye otobüsleri ile sağlanmaktadır.
Osmancık Yaylaları: Başpınar beldesine 8 km. uzaklıkta olup , altyapısı büyük ölçüde tamamlanmıştır. Çadırlarda konaklama mevcuttur.
İncesu Kanyonu:
Ortaköy İlçesi İncesu Köyündedir. Özellikle tek giriş ve çıkışı bulunan
İncesu Kanyonu , 12.5 km uzunluğundadır.Genişlik 40-60 metre arasında
değişmektedir.Kanyonun her iki yamacı sarp kayalık olup , yer yer
ormanlık alanlara rastlamak mümkündür. Kanyon rafting ve trekking
sporları için uygun özellikler taşımaktadır. Bir doğa harikası olan
kanyon , görülmeye değer bir yerdir.

Çorum hakkında herşey Çorum şehir tanıtımı

Çorum hakkında herşey Çorum şehir tanıtımı

Geri: Çorum hakkında herşey Çorum şehir tanıtımı

Geri: Çorum hakkında herşey Çorum şehir tanıtımı