Türk Kozmogonisi-Yaradılış Destanı

Türk Kozmogonisi-Yaradılış Destanı

Yer gök hiç bir şey yokken dünya uçsuz bucaksız sulardan ibaretti.
Tanrı Ülgen bu uçsuz bucaksız dünyada durmadan uçuyordu.

Göklerden gelen bir ses Tanrı Ülgen'e denizden çıkan taşı tutmasını
söyledi. Göğün emri ile oturacak yer bulan Tanrı Ülgen artık yaratma
zamanı geldi diye düşünerek şöyle dedi.

Bir dünya istiyorum, bir soyla yaratayım Bu dünya nasıl olsun, ne
boyla yaratayım Bunun çaresi nedir, ne yolla yaratayım Su içinde
yaşayan Ak Ana, su yüzünde göründü ve Tanrı Ülgen'e şöyle dedi :

Yaratmak istiyorsan Ülgen, Yaratıcı olarak şu kutsal sözü öğren De
ki hep," yaptım oldu " başka bir şey söyleme. Hele yaratır iken,"yaptım
olmadı" deme. Ak Ana bunları söyledi ve kayboldu.

Tanrı Ülgen'in kulağından bu buyruk hiç gitmedi. İnsana da bu öğüdü iletmekten bıkmadı :

" Dinleyin ey insanlar, varı yok demeyin. Varlığa yok deyip de, yok olup da gitmeyiniz."

Tanrı Ülgen yere bakarak : " Yaratılsın yer!" Göğe bakarak
"Yaratılsın Gök!" Bu buyruklar verilince yer ve gök yaratılmış.

Tanrı Ülgen çok büyük üç balık yaratmış ve dünya bu balıkların
üzerine konmuş. Böylece dünya gezer olmamış bir yerde sabit olmuş.
Tanrı Ülgen balıkların kımıldadıklarında dünyaya su kaplamasın diye
Mandışire'ye balıkları denetleme görevi vermiş. Tanrı Ülgen, dünyayı
yarattıktan sonra tepesi aya güneşe değen etekleri dünyaya değmeyen
büyük Altın Dağın başına geçip oturmuş.

Dünya altı günde yaratılmıştı, yedinci günde ise Tanrı Ülgen uyumuş
kalmıştı. Uyandığında neler yarattım diye baktı: Ayla güneşten başka
fazladan dokuz dünya birer cehennem ile bir de yer yaratmıştı.

Günlerden bir gün Tanrı Ülgen denizde yüzen bir toprak parçacığı
üzerinde bir parça kil gördü" insanoğlu bu olsun, insana olsun baba."
dedi ve toprak üstündeki kil birden insan oldu. Tanrı Ülgen bu ilk
insana "Erlik" adını verdi ve onu kardeşi kabul etti. Ancak Erlik'in
yüreği kıskançlık ve hırsla doluydu. Tanrı Ülgen gibi güçlü ve yaratıcı
olmadığı için öfkelendi. Tanrı Ülgen, kemikleri kamıştan, etleri
topraktan yedi insan yarattı.

Erlik'in yarattığı dünyaya zarar vereceğini düşünerek insanı
korumak üzere Mandışire adlı bir kahraman yarattıktan sonra yedi
insanın kulaklarından üfleyerek can, burunlarından üfleyerek başlarına
akıl verdi. Tanrı Ülgen insanları idare etmek üzere May-Tere'yi yarattı
ve onu insanoğlunun başına han yaptı.

Yakut'lardan (Saka) derlenen yaradılış efsaneleri de Altay yardılış
destanının yakın varyantı niteliğindedir